නිවැරදි ධර්මය සැමදා විද්‍යමාන නොවේ..... අධර්මයෙන් එය වැසීයමින් පවතී......
රාජකීය පණ්‌ඩිත, ශාස්‌ත්‍රපති,
කොළඹ 08, විවේකාරාම විහාරවාසී,
පූජ්‍ය තිස්‌සමහාරාමයේ
ධම්මසාර හිමි
පුරුද්ද, චරිතය, හැසිරීම, යනාදී අර්ථ මෙන්ම ස්‌වභාවය, ශික්ෂණය කායික හා වාචසික සංවරය යනාදි අර්ථයන්ද සීලයට ඉදිරිපත් වී ඇති ආකාරය කෝෂ ග්‍රන්ථ පිරික්‌සීමේදි විද්‍යාමාන වේ. ඒ අනුව සීලය යනු, හැදිච්චකම, සංවර බව, හික්‌මුණු ස්‌වභාවය, තැන්පත්කම, කායික හා වාචසික සංවරය (කාය වාචානං සමොධානං සීලං) සීලය ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ. පුද්ගල චර්යාවන් ප්‍රකාශයට පත්වනුයේ කය හා වචනය පදනම් කරගෙනය. අකුසල සහගත පාපී පක්‌ෂයෙහි නොඇලී කය වචනය ක්‍රියාත්මක කිරීම ශීලයයි. 'වේරමණී' යන වචනය ශික්‍ෂාපදවල භාවිත වනුයේ, එබැවිනි. අකුසලයෙහි නොඇලී සිටින අතරම කුසලයෙහි සමාදානය ද සීලය වෙයි.
පුද්ගලයා තුළ සීලය පුබුදිනුයේ අභිඡ්Cධා, ව්‍යාපාද හා විහිංසා යන සංකල්ප වලින් මිදුණු පමණටය. මේ සීල සංකල්පය කවර අර්ථයක යෙදෙන්නේ ද, යන්න විමසීමේ දී (සීලනට්‌ඨෙන සීලං) එනම්, සීලනාර්ථයෙන් සීලය නම් වේ. එහිදී කාය කර්ම ආදීන්ගේ සුසිල්වත් බව හෙවත් නො විසිරුණු බව යන අර්ථ ගම්‍යමාන වේ. තවද කය, වචනය හා සිත යන තිදොරින් සිදුවන අකුසල් වලින් ව්‍යqක්‌තව පවත්නා සූසීල භාවය සහ නාම, රූප, අරූප, ලෝකෝත්තර යන කුසලයන්ට මූලාධාර වන්නේය යන අර්ථයෙන් සීලය යෑයි වාච්‍යය වෙයි. කාය කර්මාදියෙහි පිරිසිදු කම හා කුසල කර්මයන්ට පිහිට වන බව සීලයෙහි ලක්‍ෂණය වේ. පව් කිරීම පිළිබඳව ඇතිවන විළිබිය ද්විත්වය සීලයෙහි ආසන්නතම කාරණය යෑයි සැලකේ.
බෞද්ධ සීල ප්‍රතිපදාවන්ට අනුව සීලය නම් ප්‍රාණඝාතා දී දුෂ්චරිතයන් ගෙන් මුක්‌තව වත්පිළිවෙත් පුරණ අයගේ චිත්තයන් හි ජනිත වන චෛතසිකයෝ ය යන්න පහත නිදර්ශනයෙන් පළ වන අදහසයි.
''කිං සීලන්ති පාණාතිපාතාදීහි වා
විරමන්තස්‌ස වත්ත
පටිවත්තං වා පූරෙන්තස්‌ස
චෙතනාදයො ධම්මා
(විසුද්ධිමග්ග - සීලනිද්දෙසය)
ප්‍රඥාවන්ත මිනිස්‌ වර්ගයා සීලයෙහි පිහිටා චිත්තයත්, ප්‍රඥාවත්, වර්ධනය කරන බව බෞද්ධ දේශනාවයි.
''සීලෙ පතිට්‌ඨාය නරො සපඤ්ඤො චිත්තං පඤ්ඤං ච භාවයං''
(විසුද්ධිමග්ග - සීලනිද්දෙසය)
යන්නෙන් ඒ බව තව දුරටත් සනාථ වේ. එයින් අවධාරණය කෙරෙන්නේ සීලයම ප්‍රතිඥා මාර්ගයෙහි පදනම වන බවයි. යම් ලෙසකින් කය, වචන දෙකෙහි සංවරය නොවන්නේ නම්, සිත එකඟ නොවේ. බාහිර වස්‌තු හෝ අරමුණු සමග ආයතනයන් ගැටීමට පත්වේ. එයින් ම චිත්තාභ්‍යන්තරයෙහි ක්‌ලේෂකර ධර්ම උපදී. එයම නැවත ශාරීරික වශයෙන් ප්‍රකට වන්නේය.
සමස්‌තයක්‌ වශයෙන් ගත් කළ සීලය දෙවැදෑරුම් වේ. එනම් ගෘහස්‌ත සීලය හා පබ්බජිත සීලය වශයෙනි. ගෘහස්‌ථ සීලය යනු ගෘහ ජීවිතයක්‌ ගත කරන ගිහියා විසින් සමාදන් වන සීලයයි. පංචසීලය, බ්‍රහ්මචරිය පංච සීලය, උපෝසථ අෂ්ඨාංග සීලය, ආජීව අෂ්ටමක සීලය හා ගිහි දස සීලය යනු, ගෘහස්‌තයන් නිරතුරුවම සමාදන් වන සීලමය ප්‍රතිපදාව වන අතර එය චාරිත්‍ර සීලයට අයත් වේ. භික්‍ෂු, භික්‍ෂුණී යන උභය පාර්ශවයම සමාදන් වන සීලය සාමණේර දස සීලය, උපසම්පදා සීලය ආදී වශයෙන් හැඳින්වේ.
සීලයෙහි ආනිසංස පිළිබඳව බුදු සමය නොයෙක්‌ අවස්‌ථාවලදී සාකච්ඡා කරයි. ඒ අනුව අවිපටිසාරාදි නොයෙක්‌ ගුණ ලැබීම එක්‌ ආනිසංසයක්‌ ලෙස දක්‌වා ඇත. 'අවිප්පටිසාරී' නම් 'විපිළිසර' නොවීමය. මෙහි ආදී ශබ්දයෙන් තවත්, ආනිසංස පංචකයක්‌ ඇති බව විසුද්ධි මාර්ගය ප්‍රකට කරයි.
1. මහත් වූ භෝගස්‌කන්ධ ලැබීම
2. කල්‍යාණ කීර්ති ශබ්ද නැගීම
3. ක්‍ෂත්‍රියාදී පිරිස්‌ කරා විශාරදව එළැඹීම
4. නො මුලාව කාල ක්‍රියා කිරීම
5. මරණින් මතුව දෙව් ලොව ඉපදීම
යනාදියයි.
(විසුද්ධි මාර්ගය - සීල නිද්දේසය)
මෙහි ආනිසංස මෙලොව හා පරලොව දී ද ලැබෙයි. මෙලොව ජීවත්වන දෛනික ජීවිතය සැපවත් කරවීම මෙහි දක්‌නට ලැබෙන ප්‍රධාන පරමාර්ථය වන අතරම මෙම භවය සැපවත් වීමේ ප්‍රතිඵලයක්‌ වශයෙන් පරලොව ද සැපවත් භාවයට පත්වීම සිදුවේ.
සීලය මගින් අවබෝධයෙන් යුතු සංවරය මිස, ඉන්ද්‍රිය අකර්මණ්‍යතාව හෝ දුබලතාව මත බාහිර ලෝකය සමඟ නොගැටීම නො අගයයි. නිරතුරුවම ධර්මානුකූල ප්‍රතිපත්ති මගින් සීලයෙහි ශික්ෂණය තුළින් පමණක් මානසික වශයෙන් බුද්ධි ප්‍රබෝධය ගොඩනඟා ගත හැකි වේ. එවැනි සීලයක්‌ තුළින් ම දුස්‌සීල භාවය නැතිකොට නිවැරදි භාවය නම් වූ සම්පත්තිය උදාකරගත හැකි වන්නේය යන්න පහත නිදර්ශනයෙන් පැහැදිළි වේ.
''දුස්‌සීල්‍ය විද්ධංසනතා අනවඡ්ජ ගුණා කථා''
(විසුද්ධි මාර්ගය, සීල නිද්දේසය)
තවද සීලය ප්‍රධාන වශයෙන් ම බාහිර සංවරය උදෙසා ක්‍රියාත්මක කළ යුත්තක්‌ වුවද, එම බාහිර සංවරය ඇති කර ගැනීමට නම්, ආධ්‍යාත්මික සංයමයද තිබිය යුතුමය. එබැවින් විශුද්ධිමග්ගයේදී කුහනා (කුහකම), ලපනා (දෙඩවීම), නෙමිත්ති කථා (සුභ අසුභ නිමිති කීම) ආදිය සම්මා ආජීවය කෙලෙසෙන කරුණු වශයෙන් ඉදිරිපත් කොට ඇත්තේ, එම කරුණුවලින් ඈත්වීම ආධ්‍යාත්මික සංවරය සඳහා ද පදනම සපයන හෙයිනි.
සීලය සමාධියෙහි පදනම වේ. එනම්, සිල්වත් බවින් තොර තැනැත්තාට සමාධියක්‌ ඇතිකර ගත නොහැකිය. දුසිල්වත් බව නැති කිරීම සීලයෙහි කෘත්‍යය හෙවත් කාර්යය බව දැක්‌වෙනුයේ, එහෙයිනි. එසේම සමාධිය ඇති කරගැනීමේ පදනම වන්නේ ද සීලයයි. ඒ බව අංගුත්තර නිකායෙහි සති සම්පජඤ්ඤ සූත්‍රයෙහි ද දෘශ්‍යමාන වේ. එබැවින් සීල සම්පන්නයාට සම්මා සමාධිය උපනිශ්‍රය සම්පත්තියකි.
සීලය වනාහී ධනයක්‌ බව සප්ත ආර්ය ධන විභජනයේදී බුදුහු වදාළහ. ළමා වියේ සිට මහලු වී මරණයට පැමිණෙන තෙක්‌ සිල් රැකීම සුඛය ගෙන දෙන්නේය. සීල සංරක්‍ෂණය පිරිසිදු ආත්ම භාවයක්‌ ඇතිව, පරලොව උසස්‌ සුව ළඟාකර ගැනීමට හැකි වන්නේය. සීලය වනාහී උභය ලෝකසුව සාදන්නේය. සිල් සුවඳ හා සමාන සුගන්ධයක්‌ ෙත්‍රෙලෝක්‍යයෙහිම ප්‍රතීයමාන නොවන්නේය. සූසැට අභරණ වලින් සමලංකෘත වූ රජු වුවද සීලය නැමැති ආභරණ වලින් සෝභමානිත වූ යතිවරුනට කිසිසේත්ම සමාන කළ නොහැකිය.
අශිෂ්ට පුද්ගලයා සමාජයට කරදරයක්‌, හානියක්‌, පිළිලයක්‌ වන්නා සේම ඔහුට ද සෘජුව හෝ වක්‍රව හානි සිදුකර ගනී. එම තත්ත්වයෙන් මුදා ගෙන ශිෂ්ට පුද්ගලයන් බිහිකීරීම ම සීලයෙහි මුඛ්‍යය අභිලාෂය වේ. බුදුදහමට අනුව, ආගමික අර්ථයෙන් බලන කල්හි ලෞකික වශයෙන් සමාජ ආචාර ධර්ම සනාථ කරන්නට මෙන්ම ලෝකෝත්තර වශයෙන් විමුක්‌ති සාධනය පිණිස ද සීලය උපයෝගී වේ. ඒ නිසාම සාමාන්‍යය වශයෙන් පුද්ගලයාට අධ්‍යාපනය මගින් උගත්කම ලබාදේ. උගත්කම තුළ නිසි හික්‌මීම ලබා නොදෙන්නේ නම්, එයින් ද ඵලයක්‌ නොමැති බව බුදු දහමේ පිළිගැනීමයි. (සීලමෙව සුතාසෙය්‍ය) යන්නෙන් එය මනාව ස්‌ඵුට වන්නේය.
මේ අනුව බුදු දහමේ ත්‍රිවිධ ශික්‍ෂා මාර්ගයේ පදනම සීලයම වේ. එය ධර්මානුකූලව පුද්ගල කය - වචන ද්විත්වයෙහි සංවරය අර්ථවත් කරන්නකි. සසර දුක නිවන්නට හේතුවන පිළිවෙතකින් සංවර වීම ගිහි පැවිදි උභය පාර්ශවයටම ලෞකික මෙන්ම ලෝකෝත්තර සුව සහනය පිණිස ම ඉවහල් වන්නේය.
¤☸¤══════¤☸¤☸¤══════¤☸¤
